انرژی های تجدید پذیر (Renewable Energy)

در یک تعریف جامع، انرژی ناشی از فرآیندهای طبیعی که سرعت جایگزین شدن آن برابر یا حتی سریع‌تر از سرعت مصرف آن هست را انرژی های تجدید پذیر می گویند.

مقدمه

زندگی همه انسان ها به معنی واقعی کلمه، مشروط به تولید و مصرف انرژی است و در سطح کلان هم انرژی، یکی از اجزای اصلی استراتژی توسعه هر کشوری محسوب می شود.

منابع انرژی از مهم ترین عوامل و عناصر تعیین کننده در توسعه پایدار است. داشتن انرژی مناسب، عمده ترین عامل اقتصادی جوامع صنعتی، پس از نیروی انسانی است؛ چرا که انرژی یک نیاز اساسی برای استمرار توسعه صنعتی و اقتصادی، رفاه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و امنیت جامعه است.

منبع کلیه انرژی های موجود در زمین(غیر از انرژی اتمی) خورشید است.

ذخایر انرژی کره زمین از چند منبع گوناگون تامین می شود؛ انرژی این منابع را می توان به دو گروه تقسیم کرد:

• انرژی های قابل تجدید؛ آن دسته از انرژی هایی هستند که تجدید پذیرند و تا کره زمین و خورشید(مادر همه انرژی ها) وجود دارند، خواهند بود. مانند انرژی حاصل از خورشید، آب، باد، امواج دریا، جزر و مد، گرمای آب اقیانوس ها، گرمای درون زمین و …

• انرژی های غیرقابل تجدید؛ آن دسته از انرژی هایی هستند که تجدیدناپذیرند. مانند نفت، گاز طبیعی، زغال سنگ، اورانیوم و … که تجدید آن ها میلیونها سال وقت لازم دارد.

انرژی به سه شکل اصلی یافت می شود:

• سوخت های فسیلی (نفت، گاز و زغال سنگ)

• انرژی هسته ای(اتمی)

• انرژی های تجدید پذیر(Renewable Energy) که برخی اوقات به آن ها انرژی های نو و انرژی های پاک هم می گویند که شاید کلمه دقیقی در توصیف این نوع انرژی ها نباشد.

هر یک از این اشکال مختلف انرژی، مزایا و مشکلات خاص خود را دارند که به طور خلاصه به موارد زیر اشاره می شود.

• سوخت های فسیلی

سوخت های فسیلی در کره زمین فعلا به وفور یافت می شوند و استفاده از آن ها آسان است. حمل و نقل آنها به آسانی انجام می شود. فن آوری مشتقات نفتی در پالایشگاه ها پیشرفت بسیاری کرده است و برای مصرف در حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی بسیار مناسب است.
مشکل عمده آنها، آلودگی محیط زیست به هنگام مصرف آن است. متاسفانه مصرف انرژی های فسیلی خطر افزایش گازهای گلخانه ای را در پی دارد. این پدیده سبب گرم شدن کره زمین خواهد شد که همین مساله اثرات سوئی بر آب و هوا و محیط زیست خواهد گذاشت؛ بنابراین باید روند فزاینده آلودگی جو با گاز کربنیک را کندتر کنیم.
بهترین واحدهای نیروگاهی سوخت فسیلی، با بازده 50 درصد یا کمی بیشتر کار می‌کنند.
براساس پیش بینی های واقع بینانه تا پایان سال 2020 این سوخت ها حدود 70 درصد مصرف انرژی جهان را تامین می کنند.

• انرژی هسته ای

مهم ترین مزیت انرژی هسته ای آن است که این انرژی تقریبا هیچ تاثیری بر میزان دی اکسید کربن جو ندارد.
ظاهرا درباره استفاده از انرژی هسته ای در جهان، اتفاق نظری وجود ندارد. مسئولان و متصدیان نیروگاه های هسته ای در بعضی کشورها به دو مساله فقدان اطلاعات قابل اعتماد و ایمنی نیروگاه های هسته ای توجه لازم را معطوف نداشته اند. همچنین مردم نگران دفع ضایعات رادیواکتیو هستند که به این زودی از بین نمی روند؛ البته متخصصان امید دارند در آینده راه حلی برای آن پیدا شود.

• انرژی تجدیدپذیر

در یک تعریف جامع، انرژی ناشی از فرآیندهای طبیعی که سرعت جایگزین شدن آن برابر یا حتی سریع‌تر از سرعت مصرف آن هست را انرژی های تجدید پذیر می گویند.
طیف گسترده ‌ای از فن آوری ‌ها و تجهیزات تولید انرژي در گذر زمان برای بهره ‌برداری از این منابع طبیعی توسعه یافته است. درنهایت، انرژی قابل‌استفاده می‌تواند در شکل‌های برق، بخار صنعتی، انرژی حرارتی برای گرم کردن هوای محیط و آب و سوخت‌های حمل‌ و نقل تولید شود.
جنبش های طرفدار حفظ محیط زیست که نگران گرم شدن کره زمین در اثر استفاده از انرژی های فسیلی هستند و نیز خطرات احتمالی استفاده از انرژی هسته ای را می بینند، خواهان استفاده از منابع انرژی های تجدیدپذیر هستند.
محدود بودن منابع انرژی فسیلی و مشکلات ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای، توجه بیش از پیش به انرژی های تجدیدپذیر را بر همگان روشن و ضروری کرده است و رویکرد استفاده از انرژی های تجدیدپذیر حتمی خواهد بود و باید یکی از برنامه‌های ضروری کشورها، بهره‌برداری از منابع تجدید پذیر برای تولید انرژی باشد.

دلایل استفاده از منابع انرژی های تجدید پذیر

دلایل عمده در جهت استفاده از منابع انرژی های تجدید پذیر را می توان در عوامل زیر برشمرد:
کاهش طول عمر منابع انرژی فسیلی در کنار عواملی همچون افزایش جمعیت و رشد اقتصادی، نیاز به پیدا کردن جایگزینی برای آن را از هم اکنون ضروری می سازد و اگر کوتاهی در این زمینه رخ دهد، با مشکلات زیادی در آینده نه چندان دور مواجه خواهیم شد. برای این منظور بایستی از هم اکنون به فکر جایگزین کردن منابع جدید به جای منابع موجود باشیم.
افزایش آلودگی هوا و محیط زیست که با استفاده بیش از پیش از منابع سوخت های فسیلی و انتشار انواع گازهای آلاینده به وجود آمده است و نیاز برای یک جایگزین برای این سوخت ها به منظور کاهش آلودگی هوا ضروری می باشد.